چطور برنامه ریزی روزانه داشته باشیم؟ + نمونه برنامه روزانه و تقسیم اوقات روزانه_اسپایدر

نوشته و ویرایش شده توسط تیم اسپایدر
برقراری اعتدال بین ماموریت های و کارهای گوناگون در زندگی آسان نیست. کار، درس، خردهکاریهای هر روزهی زندگی؛ درحالیکه باید هوای دوستان و خانواده را هم داشته باشید! به همهی اینها وقتی را که نیاز دارید به خودتان برسید هم اضافه کنید. در این چنین معرکهای بیشک برنامه ریزی روزانه به شما پشتیبانی میکند. با برنامه ریزی، مدیریت و کنترل کارها آسانتر میبشود، میتوانید بین اهداف مختصرزمان و بلندزمان اعتدال برقرار و کارها را بر پایه اهمیتی که برایتان دارند برتریبندی کنید. با ما همراه باشید تا ببینید چطور میتوانید یک برنامه ریزی روزانه کارآمد داشته باشید.
مطرحریزی برای یک برنامه روزانه
۱. اشکار کنید روزتان را چطور میگذرانید
پیش از تهیهی یک برنامه بهینه باید از کارهایی که طی روز انجام میدهید و نحوهی تنظیم آنها آگاه باشید. برای مثال اگر باید به دانشگاه یا سر کار بروید، بعد این موارد و زمان مربوط به آنها در اختیار شما نیست اما در زمانهای آزادتان زیاد راحت امکان تحول و تصمیمگیری دارید.
چند روزی را به بازدید کارهایی که میکنید و این که زمان را چطور سپری میکنید، تعلق بدهید. همهی کارهایی را که انجام میدهید دقیق یادداشت کنید. به اختصاصی به زمانهای آزادتان و کارهایی که در این اوقات انجام میدهید، دقت کنید. آیا این زمانها را به بازی کردن میگذرانید یا تمیز کردن خانه؟ فهرستی از همهی فعالیتهایتان و زمان زمان انجام هر یک تهیه کنید.
۲. وقتی را که در رفتوآمد برای کار، دانشگاه و… هستید تخمین بزنید
ما قسمت عمدهای از روز را صرف رفتن از جایی به جای دیگر میکنیم. این رفتوآمدها برای ما الزامی است. زمان ملزوم برای این آمدوشدها را محاسبه کنید و در برنامه خود زمان کافی به آنها تعلق دهید. بهتر است برنامه تان را بر پایه این زمانها بهبود دهید.
۳. اشکار کنید چه وقتی بیشترین منفعتوری را دارید
در میانه برنامه ریزی به ترتیب انجام کارها دقت کنید. بهتر است کارهای مهم را که نیاز به تمرکز بیشتری دارند در زمانهایی انجام دهید که بیشترین منفعتوری را دارید. زیاد تر افراد صبحها بهتر کار میکنند و بعدازظهرها را به پاسخگویی به تماسهای تلفنی و ایمیلهای دریافتی تعلق خواهند داد.
۴. بدانید که عادتهای شما زندگی روزمرهتان را تحت تأثیر قرار خواهند داد
انجام کارها بر پایه برنامه ریزی روزانه به ما مشخص می کند زندگیمان چه مقدار تحت تأثیر عادتهایمان است. بعضی اوقات برخی عادتهای بد مانع رسیدن شما به اهدافتان خواهد شد، در روبه رو برخی عادتها سودمند و پشتیبانیرسان می باشند. زمان برنامه ریزی روزانه تان، عادتهای سودمند و صدمهرسان را شناسایی کنید.
برای مثال امکان پذیر عادت داشته باشید زمان بسیاری را صرف انجام کار مورد علاقهتان کنید تا جای که برای کارهای دیگر از جمله اهداف طویل مدتتان نیرویی نداشته باشید، یا چنان غرق در کارتان و فراهم خواستههای دیگران میشوید که وقتی برای استراحت و رسیدگی به خودتان ندارید. هر دوی اینها به یک اندازه صدمهرسان می باشند. بعد مهم است که بدانید عادتهایتان چطور بر زندگی شما تأثیر میگذارند.
بعد از شناسایی عادتهای صدمهرسان، تلاش کنید با یافتن راه حلهای جانشین از زمانتان بهتر منفعت گیری کنید. این راه حلها امکان پذیر به سادگی محدود کردن وقتی باشد که صرف برخی کارها همانند بازیهای ویدیویی، ساز زدن و… میکنید. بهتر است این کارها را به سپس از انجام کارهای الزامی موکول کنید. احتمالا هم ملزوم باشد مقداری تمرین کنید و نه گفتن به دیگران را یاد بگیرید!
۵. از زمانهای تلفشده بکاهید
احتمالا برخی از کارهایی که میکنید اتلاف زمان به نظر برسند. برخی از آنها واقعا اجتنابناپذیر می باشند همانند رفتوآمد به محل کار یا مراجعه به ادارهای خاص در شلوغترین ساعت روز تنها به این علت به یک برگهی امضا شده نیازِ مبرم دارید. برنامه ریزی روزانه تان را بازدید کنید و ببینید آیا امکان دارد با تشکیل تغییرات از اتلاف زمان بکاهید. اگر امکان تحول کارها نیست احتمالا بد نباشد در صورت امکان برخی کارها را در زمانهای تلف شدهتان انجام بدهید، برای مثال میتوانید صبحانهتان را در طول مسیر رفتن به سر کار و در اتوبوس میل کنید.
۶. برنامه هر روز را شب پیش بریزید
بهتر است از پیش برای روزتان برنامه ریزی کنید. اگر تواناییای در برنامه ریزی روزانه ندارید، به گمان زیاد مدتی طول میکشد تا از مسئولیتی یک برنامه ریزی خوب و بینقص بربیایید. بهتر است یک برنامه موقتی از ترتیب کارها و زمان ملزوم برای هر یک تهیه کنید و امکان جابهجایی و انعطافپذیری را هم برای آن در نظر بگیرید.
برقراری اعتدال بین ماموریت های روزمره و اهداف طویل مدت
۱. کارهایی که به تحقق اهداف طویل مدتتان پشتیبانی میکند در برنامه ریزی روزانه تان قرار دهید
شناسایی کارهایی که باید در طول روز انجام دهید در عین سادگی، دشوار است! چون ما همیشه نمیدانیم چه هدفی داریم و به چه میخواهیم برسیم. به علاوه کاری که اکنون مایل به انجام آن هستید امکان پذیر در راستای اهداف بلندمدتان نباشد. بهتر است بین این دو اعتدال تشکیل کنید.
اهداف طویل مدت خود را اشکار کنید و آنها را روی کاغذ بنویسید، خوب نیست که آنها فقط تصویری در ذهنتان باشند. شغلی که میخواهید به آن برسید، افرادی که مایلید با آنها ربط بیشتری داشته باشید و… همه را یادداشت کنید.
فهرستی از کارهایی که به شما در رسیدن به این اهداف پشتیبانی میکنند تهیه کنید و در برنامه ریزی روزانه تان وقتی را به آنها تعلق دهید.
۲. انتظاراتی را که از خودتان دارید و انتظارتی را که دیگران از شما دارند تفکیک کنید
خوب است که در تعیین اهدافتان با دیگران مشورت کنید اما فراموش نکنید مهم شناسایی چیزی است که خودتان به آن علاقه دارید. بیشک ماموریت های روزمرهی زندگی که امکان پذیر ربطی به اهداف بلندمدتان نداشته باشند، قسمت مهمی از برنامه ریزی روزانه تان را راه اندازی خواهند داد.
برای مثال احتمالا آرزوی پدر و مادرتان این باشد که شما وکیل شوید!
اگرچه این چنین آرزوهایی که بر پایهی آرزوی پیروزی و نشاط فرزندان می باشند اما امکان پذیر این شغل خاص واقعا علتخوشحالی شما نشود. بهتر است با پدر و مادرتان در این باره سخن بگویید کنید بدترین کار این است که مطابق با خواستهی دیگران زندگی کنید بدون این که بفهمید چه چیز به راستی شما را خوشحال میکند.
بعد از این که اهدافتان را اشکار کردید، تلاش کنید راهی برای هماهنگ کردن آنها با انتظاراتی که دیگران از شما دارند بیابید. شما به گمان زیاد نمیتوانید قید همهی انتظاراتی که دیگران از شما دارند و ماموریت هایتان در روبه رو آنها را بزنید. اما میتوانید طوری برنامه ریزی کنید که زمان بیشتری به اهداف خودتان تعلق یابد.
۳. برتریبندی کنید
برخی کارها باید هرچه سریع تر انجام شوند و برخی دیگر را میتوان به تعویق انداخت. در برنامه ریزی روزانهتان به برتریها دقت کنید و سپس مدیریت زمان کنید.
در کنار برخی کارها و ماموریت های روزانه، بعضی اوقات کارهای از پیش ندانسته هم برایتان پیش میآید که ملزوم است هنگامی برای آنها در برنامه تان در نظر بگیرید حتی اگر آنها در برنامه تان وجود نداشته باشند (نمیدانستید که قرار بوده وجود داشته باشند!). بهترین کار این است که برای انعطافپذیری زیاد تر در برنامه تان با وقفههای مناسب زمانهای آزاد داشته باشید تا در صورت پیشامد یک کار الزامیِ غیرمنتظره، آن زمانها را به این کار تعلق دهید.
اگر هم کاری پیش نیامد میتوانید این زمانهای آزاد را به کارهای مورد علاقهتان و مواردی که به پیشبرد اهداف طویل مدتتان پشتیبانی میکنند تعلق دهید.
ثبت برنامه روزانه تان
۱. بهترین ابزار را برای ثبت برنامه تان اشکار کنید
نوشتن برنامه بهترین راه مطمعن از این است که مطابق برنامه پیش میروید. در دسترس بودن برنامه امکان مرور مدامی آن را فراهم میکند. بهترین روش و مناسبترین ابزار را اشکار کنید و هر زمان که نیاز داشتید از قدم بعدیتان باخبر شوید نگاهی به برنامه تان بیندازید.
رایانه، لپتاپ، انواع اپلیکیشنها و… امکان ثبت و نگهداری برنامه تان را به شما خواهند داد. حتی امکان منفعت گیری از یادآور برای کارهای مهم هم فراهم است.
۲. روزتان را به قسمتهای ۳۰ دقیقهای تقسیم کنید
روزتان را به قسمتهای نیمساعته تبدیل کنید و تخمین بزنید برای انجام هر کار چند قسمت ملزوم است. با این روش ضرورتی ندارد با ساعت و دقیقه کارتان را پیچیده کنید.
۳. کارهای الزامی را سریع تر در برنامه ریزی روزانه تان بگنجانید
کارهای الزامی و غیرقابلِحذف را در اغاز برنامه ریزی در نظر بگیرید. برای مثال اگر هر روز خودتان باید بچهها را ساعت ۸ صبح به مدرسه برسانید و ۳ سپسازظهر از مدرسه بردارید و پیش از هر کار فرد دیگر این دو ماموریتی الزامی و فعالیتهای شبیه را در برنامه روزانه تان قرار دهید.
۴. زمانهای آزادِ انعطافپذیر را فراموش نکنید
بعد از گنجاندن همهی ماموریت های و کارهای الزامی در برنامه تان، زمانهای خالی را که اختصاصی به هیچ فعالیتی نیستند اشکار کنید. این زمانها قسمتهای انعطافپذیر برنامه روزانه تان می باشند. اهداف طویل مدت خود را در نظر بگیرید و فعالیتهایی را که به شما در رسیدن به این اهداف پشتیبانی میکنند به این قسمتها تخصیص دهید.
این چنین وجود قسمتهای انعطافپذیر امکان پوشش ماموریت های و کارهای پیشبینی نشده و دقیقهی نودی را به شما خواهند داد.
۵. مرتب برنامه روزانه تان را مرور کنید
باید بهطور منظم برنامه تان را مرور کنید تا کارها و فعالیتهایی که برایشان برنامه ریزی کردید به شما یادآوری بشود. این کار این چنین شما را در مسیر درست نگه میدارد و علتمیبشود بیشتر از اندازه روی کار خاصی توقف نکنید و مطابق با زمان تخصیص یافته با آن پیش بروید.
۶. در صورت نیاز برنامه تان را اصلاح کنید
با پیروی از برنامه روزانه تان امکان برسی آن را هم خواهید داشت و برای مثال میتوانید زمان تخمینی تخصیص داده شده به فعالیتها را اصلاح کنید و یا ترتیب کارها را تحول دهید. حواستان به اهداف طویل مدتتان باشد و از آنها غافل نشوید.
وقتی برای خودتان
۱. به سلامتی خودتان دقت کنید
برنامه ریزی تنها برای رسیدن به خواستههای اجتماعیتان و منفعتوری زیاد تر نیست بلکه به نگه داری سلامتی و شاد بودن پشتیبانی میکند. پژوهشها نشان دادند دانشجویانی که در برنامه ریزی خود وقتی را به خودشان تعلق خواهند داد بهتر بر اضطراب تسلط میکنند و موفقتر می باشند.
افراد گوناگون کارهای مختلفی را در این زمانها انجام خواهند داد. برخی مراقبه (مدیتیشن) میکنند، برخی دوست دارند چرت بزنند، عدهای دیگر بازیهای ویدئویی را ترجیح خواهند داد، برخی هم به ملاقات با دوستان علاقهمند می باشند و تعداد بسیاری فعالیتهای دیگر. فعالیت موردعلاقهتان را که از آن لذت میبرید و سختی و اضطرابتان را افت میدهد شناسایی کنید و آن را در برنامه روزانه تان قرار دهید.
۲. برای تعلق زمان اشکار و قطعی به خودتان برنامه ریزی کنید
زمانهای اشکار و ثابتی را به خودتان و کارهای موردِ علاقهتان تعلق بدهید. با این که از اهمیت دقت به خودتان آگاه هستید امکان پذیر بدون تعیین زمانهای اشکار و قطعی، از آن غافل شوید.
ماساژ ماهانه، ۳۰ دقیقه بازی در روز و… یا هر فعالیتی که برایتان لذتقسمت است را در برنامه تان قرار بدهید. تعلق وقتی به خودتان و کارهای موردِ علاقهتان علتمیبشود انجام کارهای الزامی ناخوشایند آسانتر بشود.
۳. به خودتان پاداش بدهید
درحالیکه مطابق با برنامه تان پیش میروید برای تلاشی که میکنید به خودتان پاداش بدهید. برای مثال بعد از پایان پیروزیآمیز فعالیتی در زمان معین، به گفتن جایزه خوراکیِ موردِ علاقهتان را به خودتان تقدیم و نوشِ جان کنید و از آن لذت ببرید. این حس خوب و لذتقسمت به شما در تشکیل تغییرات رفتاری پشتیبانی میکند.
نمونه جدول برنامه ریزی کارهای روزانه افراد موفق
در ادامه با هم نمونه نمونه جدول برنامه ریزی کارهای روزانه افراد موفق را مرور میکنیم.
زمان | فعالیت | جزئیات |
---|---|---|
۵:۰۰ صبح | بیدار شدن و روتین صبحگاهی | مدیتیشن، کشش و تمرین شکرگزاری. |
۵:۳۰ صبح | ورزش | ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی (برای مثالً دویدن، یوگا). |
۶:۳۰ صبح | صبحانه و برنامهریزی | صبحانه سالم و مرور اهداف/کارهای روزانه. |
۷:۰۰ صبح | کار متمرکز (کار عمیق) | تمرکز روی ماموریت های برتریدار بدون حواسپرتی. |
۹:۰۰ صبح | استراحت | استراحت مختصر (۱۰-۱۵ دقیقه) برای قهوه، کشش و غیره. |
۹:۱۵ صبح | ادامه کار متمرکز | ادامه کار روی ماموریت های مهم. |
۱۱:۰۰ صبح | بازدید سریع ایمیلها | پاسخگویی مختصر به ایمیلها یا مطلبهای الزامی. |
۱۱:۳۰ صبح | کار خلاقانه/طوفان فکری | زمان برای ایدهپردازی، پروژههای خلاقانه یا حل مشکلات. |
۱۲:۳۰ ظهر | استراحت ناهار | غذای سالم و استراحت. |
۱۳:۰۰ بعدازظهر | شبکهسازی/جلسات | ربط با دیگران، شرکت در جلسات یا همکاری. |
۱۴:۳۰ بعدازظهر | کار متمرکز (کار عمیق) | ادامه کار بر روی ماموریت های یا پروژههای مهم. |
۱۶:۰۰ بعدازظهر | استراحت مختصر | پیادهروی، استراحت یا خوردن بین وعده. |
۱۶:۱۵ بعدازظهر | کار اداری | رسیدگی به ایمیلها، کارهای اداری یا پروژههای جزئی. |
۱۷:۳۰ بعدازظهر | جمعبندی و بازدید | مرور روز، تنظیم کارهای فردا و تأمل. |
۱۸:۰۰ بعدازظهر | روتین عصرگاهی و استراحت | استراحت با خانواده، سرگرمیها، خواندن کتاب یا ریلکسیشن. |
۲۱:۳۰ شب | آمادهسازی برای خواب | آمادهسازی برای خواب با فعالیت آرام (همانند خواندن کتاب، نوشتن). |
۲۲:۰۰ شب | خواب | به خواب رفتن برای استراحت کامل. |
نمونه جدول تقسیم اوقات روزانه برای دانش آموزان
در ادامه ۳ نمونه جدول تقسیم اوقات روزانه برای دانش آموزان را با هم مرور میکنیم. این ۳ نمونه برای سه گروه گوناگون از دانشآموزان تنظیم شده است.
تقسیم اوقات روزانه چیست؟
تقسیم اوقات روزانه به معنی برنامهریزی منظم و متعادل زمان در طول روز برای انجام فعالیتهایی همانند مطالعه، کار، استراحت و تفریح است. این کار به شما پشتیبانی میکند تا به اهدافتان برسید، استرس را افت دهید، و اعتدال بیشتری بین کار، زندگی، و تفریح تشکیل کنید.
نمونه ۱: جدول برای دانشآموزان دوره ابتدایی (کلاس اول تا ششم)
این برنامه با تمرکز بر تشکیل عادتهای خوب و گنجاندن زمان بازی و استراحت طراحی شده است.
ساعت | فعالیت | توضیحات |
۷:۰۰ – ۷:۳۰ | بیدار شدن و آمادگی صبح | شستن دست و صورت، مرتب کردن تخت، پوشیدن لباس |
۷:۳۰ – ۸:۰۰ | صبحانه | یک صبحانه کامل و سالم برای اغاز یک روز پرانرژی |
۸:۰۰ – ۱۳:۰۰ | زمان مدرسه | وجود در کلاسهای درس و یادگیری |
۱۳:۰۰ – ۱۴:۰۰ | برگشت از مدرسه و استراحت | معاوضه لباس، شستن دستها و مقداری استراحت مختصر |
۱۴:۰۰ – ۱۴:۴۵ | ناهار و گفتگوی خانوادگی | صرف ناهار در کنار خانواده و سخن بگویید در رابطه روزی که گذشت |
۱۴:۴۵ – ۱۶:۰۰ | انجام تکالیف درسی | حل تمرینها و مرور درسهای همان روز |
۱۶:۰۰ – ۱۷:۳۰ | زمان بازی و فعالیت آزاد | بازی در فضای باز، پارک، دوچرخهسواری یا بازیهای فکری |
۱۷:۳۰ – ۱۸:۰۰ | بینوعده عصر | میوه، شیر یا یک خوراکی سالم دیگر |
۱۸:۰۰ – ۱۹:۰۰ | فعالیتهای فوق برنامه | کلاس زبان، ورزش، هنر یا پشتیبانی در کارهای خانه |
۱۹:۰۰ – ۲۰:۰۰ | مطالعه و مرور | خواندن کتاب داستان، مرور مختصر درسهای فردا |
۲۰:۰۰ – ۲۱:۰۰ | شام و زمان خانواده | صرف شام و گذراندن زمان با اعضای خانواده (تلویزیون، سخن بگویید) |
۲۱:۰۰ – ۲۱:۳۰ | آمادگی برای خواب | مسواک زدن، پوشیدن لباس خواب، آماده کردن کیف مدرسه برای فردا |
۲۱:۳۰ | زمان خواب | خواب کافی برای آمادگی و انرژی روز سپس |
Export to Sheets
نمونه ۲: جدول برای دانشآموزان دوره متوسطه اول (کلاس هفتم تا نهم)
این برنامه با در نظر گرفتن افزایش حجم درسها و نیاز به تمرکز زیاد تر طراحی شده است.
ساعت | فعالیت | نکات مهم |
۶:۳۰ – ۷:۰۰ | بیدار شدن و آمادگی | |
۷:۰۰ – ۷:۳۰ | صبحانه | هیچ زمان صبحانه را حذف نکنید. |
۷:۳۰ – ۱۴:۰۰ | زمان مدرسه | |
۱۴:۰۰ – ۱۵:۰۰ | برگشت، ناهار و استراحت | استراحت مختصر برای بازیابی انرژی الزامی است. |
۱۵:۰۰ – ۱۷:۰۰ | انجام تکالیف و مطالعه (قسمت اول) | اغاز با درسهای سختتر که نیاز به تمرکز بیشتری دارند. |
۱۷:۰۰ – ۱۷:۳۰ | استراحت و بینوعده | مقداری از جای خود بلند شوید، حرکات کششی انجام دهید. |
۱۷:۳۰ – ۱۹:۰۰ | مطالعه و مرور (قسمت دوم) | مرور درسهای روز و آمادگی برای درسهای فردا. |
۱۹:۰۰ – ۲۰:۰۰ | فعالیت آزاد یا ورزش | ورزش به افت استرس و افزایش تمرکز پشتیبانی میکند. |
۲۰:۰۰ – ۲۱:۰۰ | شام و زمان خانواده | وقتی برای فاصله گرفتن از درس و گفتگو. |
۲۱:۰۰ – ۲۲:۰۰ | سرگرمیهای شخصی | مطالعه غیردرسی، سخن بگویید با دوستان، منفعت گیری محدود از تکنولوژی. |
۲۲:۰۰ – ۲۲:۳۰ | آمادگی برای خواب | آماده کردن وسایل فردا و برنامهریزی ذهنی. |
۲۲:۳۰ | زمان خواب | خواب کافی (حداقل ۸-۹ ساعت) برای این سن حیاتی است. |
نمونه ۳: جدول برای دانشآموزان دوره متوسطه دوم و کنکوریها
این برنامه فشردهتر است و بر مدیریت زمان برای مطالعه عمیقتر و آمادگی برای آزمونهای مهم تمرکز دارد.
ساعت | فعالیت | استراتژی |
۶:۰۰ – ۶:۳۰ | بیدار شدن و ورزش صبحگاهی سبک | افزایش جریان خون و آمادگی مغز برای یادگیری. |
۶:۳۰ – ۷:۰۰ | صبحانه | |
۷:۰۰ – ۸:۰۰ | مرور دروس قبل (مرور اول) | مرور سریع مباحثی که روز قبل خواندهاید. |
۸:۰۰ – ۱۳:۳۰ | مدرسه یا مطالعه مباحث تازه | |
۱۳:۳۰ – ۱۴:۳۰ | ناهار و استراحت مختصر (خواب نیمروزی) | خواب مختصر (نزدیک به ۲۰ دقیقه) میتواند کارایی را بسیار بالا ببرد. |
۱۴:۳۰ – ۱۶:۳۰ | مطالعه عمیق (قسمت اول) | مطالعه یک درس اختصاصی و حل تست. |
۱۶:۳۰ – ۱۷:۰۰ | استراحت فعال | قدم زدن، گوش دادن به موسیقی آرام، سخن بگویید با خانواده. |
۱۷:۰۰ – ۱۹:۰۰ | مطالعه عمیق (قسمت دوم) | مطالعه یک درس عمومی یا اختصاصی دیگر. |
۱۹:۰۰ – ۱۹:۳۰ | استراحت و بینوعده | |
۱۹:۳۰ – ۲۱:۰۰ | حل تمرین و تستزنی | تمرین عملی مباحثی که در طول روز مطالعه کردهاید. |
۲۱:۰۰ – ۲۲:۰۰ | شام و استراحت مطلق | در این زمان به هیچ وجه به درس فکر نکنید. |
۲۲:۰۰ – ۲۲:۴۵ | مرور نهایی (مرور دوم) | مرور زیاد سریع و تیتروار مطالب خوانده شده در روز. |
۲۲:۴۵ – ۲۳:۰۰ | آمادگی برای خواب | |
۲۳:۰۰ | زمان خواب |
دسته بندی مطالب