دانشمندان موفق به شناسایی قدیمی‌ترین سیاهچاله جهان شدند_اسپایدر

یک تیم بین‌المللی از ستاره‌شناسان به رهبری «مرکز مرزهای کیهانی» دانشگاه تگزاس، موفق به شناسایی قدیمی‌ترین سیاهچاله تاریخ شده‌اند.

مطابق گزارش‌های منتشرشده، این سیاهچاله و کهکشانی که در آن قرار دارد، با نام CAPERS-LRD-z9، تنها ۵۰۰ میلیون سال بعد از بیگ‌بنگ (Big Bang) شکل گرفته‌اند؛ یعنی ۱۳.۳ میلیارد سال پیش، وقتی که جهان تنها ۳ درصد از عمر جاری خود را داشته است.

به حرف های دانشمندان، این سیاهچاله زیاد عظیم است و جرمی تا ۳۰۰ میلیون برابر خورشید دارد که نزدیک به نیمی از جرم کل ستاره‌های کهکشان را شامل می‌بشود. این چنین جرم بزرگی در بین سیاهچاله‌های کلان‌جرم نیز غیرعادی محسوب می‌بشود. این چنین علت رنگ قرمز این کهکشان به گمان زیادً وجود ابری ضخیم از گاز حوالی سیاهچاله است که نور آن را به طول‌موج‌های قرمزتر متمایل می‌کند.

«آنتونی تیلور»، پژوهشگر پسادکترا و سرپرست این تیم، می‌گوید:

«هنگامی جستوجو سیاهچاله‌ها هستیم، این [فاصله] عملاً دورترین نقطه‌ای است که می‌توان به آن رسید. ما واقعاً داریم مرزهای توانایی فناوری امروز را به چالش می‌کشیم.»

«استیون فینکلستین»، یکی از نویسندگان مقاله و مدیر مرکز مرزهای کیهانی، نیز در ادامه می‌گوید:

«هرچند ستاره‌شناسان چند نمونه با قدمت زیاد تر هم اشکار کرده‌اند، اما تا این مدت موفق به شناسایی امضای طیف‌سنجی بی همتا یک سیاهچاله در آنها نشده‌اند.»

مرحله های شناسایی سیاهچاله با جیمز وب

طیف‌سنجی، روشی است که طی آن نور به طول‌موج‌های گوناگون شکسته می‌بشود تا ویژگی‌های اجرام آسمانی بازدید بشود. برای شناسایی سیاهچاله‌ها، ستاره‌شناسان به جستوجو نشانه‌هایی از گازهای با شدت بالا می‌گردند. وقتی که این گازها به دور سیاهچاله می‌چرخند و به درون آن سقوط می‌کنند، نوری که از گاز دورشونده می‌آید به طول‌موج‌های قرمزتر کشیده می‌بشود و نوری که از گاز نزدیک‌شونده می‌آید به طول‌موج‌های آبی‌تر فشرده می‌بشود.

این تیم برای جستجوی خود از داده‌های برنامه CAPERS تلسکوپ فضایی جیمز وب منفعت گیری کرده که به مطالعه کهکشان‌های دوردست در دوران یونیزه‌شدن مجدد جهان می‌پردازد.

در ابتدا CAPERS-LRD-z9 به‌گفتن یک نقطه کوچک دلنشین در تصاویر برنامه دیده شده می بود، اما بعدها اشکار شد که بخشی از دسته‌ای تازه از کهکشان‌ها است که «نقاط قرمز کوچک» (Little Red Dots) نامیده خواهد شد. این مفهوم به کهکشان‌هایی فشرده، سرخ و به‌شکلی غیرمنتظره درخشان حرف های می‌بشود که تنها در ۱.۵ میلیارد سال نخست کیهان شکل گرفته‌اند.

فینکلستین می‌گوید:

«کشف نقاط قرمز کوچک یکی از شگفتی‌های داده‌های اولیه جیمز وب می بود، چون هیچ شباهتی به کهکشان‌هایی که با هابل دیده بودیم نداشتند. اکنون درحال کشف ماهیت و منشأ آنها هستیم.»

محققان این چنین حرف های‌اند که این کهکشان مدرکی بر این فرضیه فراهم می‌کند که منبع درخشش غیرمنتظره در نقاط قرمز کوچک، وجود سیاهچاله‌های کلان‌جرم است.

نتایج این پژوهش در نشریه علمی The Astrophysical Journal انتشار شده است.