زیستبوم دانشبنیان سرزمین نیازمند تنوعبخشی در حوزه فراهم مالی است

مسئولان دولتی حوزه اقتصاد و دانشبنیان سرزمین باور دارند فراهم مالی شرکتهای دانشبنیان باید در برتری قرار بگیرد. رئیس صندوق نوآوری نیز پافشاری دارد که اکوسیستم دانشبنیان سرزمین نیاز به تنوع بخشی در فراهم مالی دارد. به باور خیاطیان، یکی از ابزارهای فراهم مالی در این نوشته اندوختهگذاری خطرپذیر (VC) است.
اتفاقات «معارفه دستاوردهای شبکه بانکی در فراهم مالی شرکتهای دانشبنیان» روز قبل در محل صندوق نوآوری برگزار شد. به نقل از دیجیاتو و به نقل از روابطعمومی صندوق نوآوری و شکوفایی، «احسان خاندوزی»، وزیر امور اقتصاد و دارایی، در این اتفاقات خبرداد سال قبل ۲ درصد از GDP سرزمین به حوزه دانشبنیانها تعلق داشت که عدد بالاتری نسبت به سال ۱۴۰۰ می بود: «این درحالی است که در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۱.۶ درصد تشکیل ناخالص داخلی به شرکتهای دانشبنیان تعلق یافت.»
او پافشاری کرد که موتور محرکه اقتصاد ایران، بهجای وابستگی به منبع های طبیعی، باید شرکتهای دانشبنیان باشند:
«تعداد بسیاری از شرکتهای بزرگ اقتصاد ایران متکی به منبع های طبیعی می باشند. شرکتهای بزرگ، شرکتهایی می باشند که متکی به خلق قیمت افزوده ناشی از منفعتوری و کارایی و دانش و نوآوریاند؛ به این علت دسترنج مغزافزارها و کوششهای نخبگان علمی و صنعتی سرزمین ما باید مبنای کار شرکتهای بزرگ اقتصادی باشد.»
«نظام فراهم مالی باید به استقبال شرکتهای دانشبنیان برود»
خاندوزی معتقد است که بانکها تلاش میکنند ریل قدیمی سیاستهای اعتباری سرزمین را بهسمت مقصد تازه هدایت کنند. او به نشانههای این نوشته اشاره کرد و او گفت: «یکی از اتفاقات مبارک در این عرصه این است که شبکه فراهم تسهیلات و اعتبارات بانکی سرزمین در سال ۱۴۰۱ دو برابر سال ۱۴۰۰، برای شرکتهای دانشبنیان ضمانتنامه صادر کرد و طی آن، ۵۶ هزار میلیارد تومان به بیشتر از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ رسید. در حوزه تسهیلات نیز ناظر رشد نسبتاً قابلتوجهی بودیم؛ بهاینترتیب که مقدار تسهیلات اراعهشده در این قسمت از کمتر ۹۰ هزار میلیارد تومان به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. هرچند این مقدار تسهیلاتدهی، درخور تحسین است، ولی با مقصدگیریها فاصله معناداری دارد.»

وزیر اقتصاد از مدیران عامل بانکهای تحت مدیریت دولت خواست اگر سقف بانک مرکزی مانع آنها نیست، بخشی از تسهیلات تبصره ۱۸ قانون جهش تشکیل را که باید به شرکتهای دانشبنیان تخصیص اشکار کند، تا آخر سال به این قسمت تعلق دهند:
«نظام فراهم مالی باید به استقبال شرکتهای دانشبنیان برود. تلاش ما در وزارت اقتصاد این است که بتوانیم از طریق خط اختصاصیای که برای شرکتهای دانشبنیان باز کردهایم، مسیر تسهیلاتدهی به این شرکتها را مختصر و تسهیل کنیم و پیششرطهایی که نظام تودرتوی اداری و بروکراسی سرزمین پیش پای شرکتهای دانشبنیان قرار میدهد را آسانتر کرده و این شرکتها را تا حد ممکن سریع تر از این معبر عبور دهیم تا بتوانیم در فراهم مالی آن نقشی با لیاقت ایفا کنیم.»
وی در ادامه با گفتن این که مقدار فراهم مالی شرکتهای دانشبنیان با قابلیت و ظرفیت بالای این شرکتها سنخیتی ندارد، به مدیران شبکه بانکی پیشنهاد کرد: «اگر از انحراف منبع های دلواپس نیستید و یقین هستید که منبع های بانکی به تشکیل اصابت میکند، برای تسهیلاتدهی به دانشبنیانها مسیر اختصاصیای باز کنید.»
به حرف های خاندوزی، تا بحال قانون اجازه نمیداد که بانکها اندوختهگذاری مستقیم کنند، ولی قانون جهش تشکیل دانشبنیان بهدرستی این مسیر را باز کرده است: «ما خوشحالیم که بانک ملت و یکی از بانکهای خصوصی در این عرصه پیشگام شدند و این پافشاری را برای دیگر بانکها داریم که برای سال ۱۴۰۳ تعداد بیشتری از بانکها از این ظرفیت قانونی برای فراهم مالی قسمتهای تولیدی منفعت گیری کنند.»
وزیر اقتصاد باور دارد که پشتیبانیکردن از طریق ابزارهای فراهم مالی و زیرساختهای فراهم مالی شرکتها میتواند برای سرزمین ارزآور باشد و شرکتها را به فاتح بازارهای صادراتی تبدیل کند: «ضمن آنکه این شرکتها میتوانند نیاز سرزمین را به محصولات دانشبنیان به حداقل برسانند؛ ازاینرو فراهم مالی این شرکتهای دانشبنیان از برتریها به حساب می اید.»
«دانشبنیان شدن یک انتخاب نیست، بلکه الزام است»
«محمدصادق خیاطیان»، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، در سخنانی با گفتن این که دانشبنیان شدن امروز یک انتخاب نیست، بلکه الزام است، او گفت: «اگر بهجستوجو نگهداشت نخبگان هستیم راهحل آن شرکتهای دانشبنیان است و اگر بهجستوجو گسترش اقتصادی هستیم، همه اعتقاد دارند فناوری عامل گسترش اقتصادی است.»
خیاطیان باور دارد اگر فناوری عامل اقتدار سرزمین است، این اقتدار از طریق شرکتهای دانشبنیان میسر میبشود: «در دوران کرونا دو شرکت دانشبنیان در داخل سرزمین دستگاه ونتیلاتور تشکیل میکردند و اگر تحریم هم نبودیم باز سرزمینهای دیگر به ما نمیدادند و امروز عدم وابستگی در حوزه ونتیلاتور بهخاطر فعالیت شرکتهای دانشبنیان است.»

وی با اشاره به این که نظام تامین مالی نوآوری، قلب تپنده اکوسیستم دانشبنیان سرزمین است، او گفت:
«اگر نظام فراهم مالی برای نوآوری نباشد رشد ملزوم محقق نمیبشود. تعداد بسیاری از شرکتهای دانشبنیان به تازگی داخل بازار شدهاند و رشد فزاینده و مضاعفی دارند و نیازمند فراهم مالی گستردهتری نسبت به بقیه شرکتها می باشند. میانگین شرکتهای دانشبنیان در اخذ تسهیلات از زیاد از حوزهها بالاتر است یعنی پول به قسمت تشکیل میرود.»
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به خوشحسابی شرکتهای دانشبنیان اظهار داشت: «این شرکتهایی که از سوی صندوق نوآوری و شکوفایی به شبکه بانکی سرزمین معارفه خواهد شد با پیامی روبه رو خواهد شد مبنی بر این که که منبع های برای تسهیلاتدهی به آنها وجود ندارد. این در حالی است که شرکتهای دانشبنیان زیاد خوشحساب می باشند و نرخ نکول پایینی دارند.»
او پافشاری کرد اکوسیستم دانشبنیان سرزمین نیاز به تنوع بخشی در فراهم مالی دارد و یکی از ابزارهای فراهم مالی نوشته اندوختهگذاری خطرپذیر (VC) است.
رکورد فراهم مالی ۵ میلیارد تومانی در ۵۰ دقیقه
خیاطیان بسته رشد تشکیل را یکی از ابتکارات صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای تحقق شعار سال (مهار تورم، رشد تشکیل) دانست و او گفت: از طرفی همکاری صندوق با بانکها گسترده است که یکی از این همکاریها اهرمیسازی منبع های است؛ به این معنی که ریسک بانکها را پایین میآوریم.»
او با گفتن این که نسبت به وضع تبصره ۱۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ زیاد سخن و گله های دارند اظهار داشت: «ما در تبصره ۱۶ سال قبل و تبصره ۱۸ امسال سرمان پایین است. ۲۰ درصد کارکرد تبصره ۱۶ و ۱۰ درصد کارکرد تبصره ۱۸ زیاد تأسفآور است. گزارش وزارت کار در این عرصه میگوید در رتبه دانشبنیان، رتبه آخر هستیم.»
به حرف های رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، ماده ۱۸ قانون جهش تشکیل دانشبنیان برای نوشته VC یک جریانی به وجود اورده است و در همین جهت بانکها باید در حوزه صنعت VCدر صنعت دانشبنیان ورود کنند.

خیاطیان با اشاره به نوشته فراهم مالی جمعی اظهار داشت فراهم مالی جمعی به همت فرابورس رقم خورد. صندوق نوآوری در همین جهت مسابقه تلویزیونی «شکوفا» را طراحی و به وجود اورده است: «ما رکورد فراهم مالی ۵۰ میلیارد ریالی در ۵۰ دقیقه را در این مسابقه داریم.»
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی در آخر با اشاره به سهم اقتصاد دانشبنیان از GDP سرزمین او گفت سهم اقتصاد دانشبنیان از GDP سرزمین باید به ۷ درصد برسد و این قضیه نیازمند یک فراهم مالی جدی است.
افزایش دو برابری تشکیل دانشبنیانها در سال ۱۴۰۲
«روحالله ذوالفقاری»، معاون تسهیلات و تجاریسازی صندوق نوآوری و شکوفایی در ادامه این اتفاقات او گفت با همکاری سه بانک و شورای پول و اعتبار، تسهیلاتی به شرکتها تعلق یافت و این همکاری جهت شد تشکیل در سال جاری نسبت به سال ۱۴۰۱ دو برابر بشود.
ذوالفقاری با گفتن این که این اتفاقات به معارفه دستاوردهای شبکه بانکی در حمایتاز شرکتهای دانشبنیان و زیستبوم نوآوری سرزمین میپردازد، اظهار داشت زیستبوم نوآوری سرزمین در سال ۱۳۹۲ ذیل قانون حمایتاز شرکتها و مؤسسات دانشبنیان شکل گرفت و در آن سال، نزدیک به ۵۵ شرکت راه اندازی شد، اما امروز نزدیک به ۱۰ هزار شرکت دانشبنیان در سرزمین فعالیت میکنند.
به حرف های وی از سال ۱۳۹۷تاکنون تقریبا ۱۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرضالحسنه با کارمزد ۲ درصد به شرکتهای دانشبنیان تعلق یافته و این چنین ۱۷ هزار میلیارد تومان از طریق شبکه بانکی، ضمانتنامه در اختیار شرکتها قرار گرفته است.
معاون تسهیلات و تجاریسازی صندوق نوآوری و شکوفایی با گفتن این که مساله ضمانت یک مساله جدی برای شرکتهای دانشبنیان است، او گفت:
«ما در صندوق نوآوری و شکوفایی تلاش کردیم چارچوب تامین را به گفتن شبکه مکمل تامین کنیم. امسال، سال رشد تشکیل می بود. بر این مبنا سه بانک تسهیلاتی را با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی و شورای پول و اعتبار به شرکتهای دانشبنیان تعلق دادند و این همکاری جهت شد تشکیل در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل دو برابر بشود.»

ذوالفقاری به نوشته دسترسی شرکتهای دانشبنیان به بازار مالی اشاره کرد و او گفت فراهم این اوراق مشکلات پیچیدهای را برای شرکتها تشکیل میکند: «ریسک اوراق برای شرکتهای دانشبنیان را با شبکه بانکی به طور ۵۰-۵۰ بین بانکها و صندوق نوآوری و شکوفایی تقسیم کردیم. این کار مزیت بسیاری را برای شرکتها به وجود اورده است.»
وی شرکتهای دانشبنیان را از خوشنامترین مشتریان شبکه بانکی توصیف کرد و یادآور شد از اینرو شبکه بانکی برای حمایتاز این شرکتها میتواند ریسک مدیریت شدهای را در نظر بگیرد.
تشکیل شعب اختصاصی بانک ملی برای شرکتهای دانشبنیان
«ابوالفضل نجارزاده»، رئیس شورای هماهنگی بانکهای دولتی نیز در این اتفاقات او گفت یکی از مسائلی که در حوزه دانشبنیان نقل است، تشکیل شعب اختصاصی بانکها در حوزه دانشبنیان است.
مدیرعامل بانک ملی ایران با گفتن این که این بانک نگاه اختصاصیای به حوزه دانشبنیان دارد، اظهار داشت: «راهبرد قطعی ما در حوزه دانش بنیان، حمایتاز شرکتهای فعال در این حوزه است. در همین جهت، اراعه خدمات مشاورهای به شرکتهای دانشبنیان، تامین مالی این شرکتها، تسهیل صدور ضمانتنامه و منفعت گیری از ابزارهای نوین اعتبارسنجی برای اعطای ضمانتنامه برای شرکتهای دانشبنیان در دستور کار این بانک قرار گرفته است.»
وی در ادامه با اشاره به این که بانک ملی با استقرار یک شعبه در محل صندوق نوآوری و شکوفایی شرایط را برای شرکتهای دانشبنیان تسهیل کرده است، او گفت: «بانک ملی با راهاندازی شعب خاص شرکتهای دانشبنیان، خدمات اختصاصیای را به این شرکتها اراعه داده است. یقیناً در اغاز راه هستیم و در ادامه راه تامین مالی شرکتهای دانشبنیان، تلاش میکنیم قدمهای موثرتری را برداریم.»

ابزارهای تازه مالی بانک ملت در خدمت دانشبنیانها
«مسعود نصراصفهانی»، رئیس هیئت مدیره بانک ملت نیز در سخنانی با اشاره به این که ابزارهای تازه مالی از سوی این بانک در اختیار دانشبنیانها قرار میگیرد، از آمادگی این بانک برای گسترش همکاریها با صندوق نوآوری و شکوفایی خبر داد.
به حرف های وی بانک ملت نخستین بانکی است که شرکت دانشبنیان مشترک را با صندوق نوآوری تاسیس کرده است و اعضای هیئت مدیره آن معارفه شدهاند.
نصراصفهانی با گفتن این که چشم به راه اخذ تاییدیهها برای تاسیس این شرکت دانشبنیان می باشند، او گفت: «از طرف دیگر، شرکت CVC را نیز تاسیس کردیم. بانک ملت تلاش میکند ابزارهای تازه مالی را در اختیار دانشبنیانها قرار دهد.»
افزایش ۱۰ برابری درآمد شرکتهای دانشبنیان در طول ۴ سال
«مصطفی عرب»، مدیرعامل شرکت اعتبارسنجی قیمتآفرینان مطمعن با گفتن یانکه پیشرانهای اقتصاد دانشبنیان شرکتهای بزرگی می باشند که این زنجیره را گسترش خواهند داد، او گفت:
«۸ درصد شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس توانسته اند مجوز دانشبنیانی بگیرند. تخمین ما این است که ۳۰۰ هزار نفر در این شرکتها فعالیت میکنند. به این علت، با دقت به گستردگی این شرکتها به نظر میرسد گسترش نظام رتبهبندی برای این شرکتها در گسترش اقتصاد دانشبنیان راهگشاست.»
او با اشاره به این که درآمد شرکتهای دانشبنیان به ۴۱۱ هزار میلیارد تومان رسیده است، او گفت: « یقیناً ۵۲ درصد این درآمدها فقط توسط یک درصد این شرکتها کسب شده است و هنگامی ما روال درآمدی این شرکتها را در بازه وقتی ۴ ساله نگاه میکنیم، درآمد این شرکتها ۱۰ برابر شده است. علت کلیدی افزایش درآمد این شرکتها نیز، افزایش تعداد شرکتها و تورم است.»

به حرف های مدیرعامل شرکت اعتبارسنجی قیمتآفرینان مطمعن ۳۸ درصد درآمد این شرکتها مبتنی بر فروش محصولات دانشبنیان بوده و ۴۳ درصد فروش محصولات دانشبنیان را ۲۷ شرکت داشتند: «به این علت میتوانیم نتیجه بگیریم که پیشرانهای اقتصاد دانشبنیان شرکتهای بزرگی می باشند که این زنجیره را گسترش خواهند داد.»
وی با گفتن این که سیستم بانکی تشخیص درستی بین شرکت دانشبنیان و محصول دانشبنیان نمیدهد، او گفت: «به همین علت ۴۰ درصد تسهیلاتی که توسط سیستم بانکی به شرکتهای دانشبنیان داده شده به محصولات دانشبنیان تعلق گرفته که معادل ۵۶ هزار میلیارد تومان و سهم ۱.۶ درصدی است که مشخص می کند ۷۱ درصد از شرکتهای دانشبنیان نتوانستهاند از سیستم بانکی تامین مالی شوند. ۸۰ درصد تسهیلات شرکتهای دانشبنیان را فقط ۳.۵ درصد از شرکتها گرفتهاند.»
تشکر از مدیران پیشرو شبکه بانکی در تامین مالی حوزه فناوری
گفتنی است در حاشیه این اتفاقات و با وجود وزیر امور اقتصادی و دارایی، رییس صندوق نوآوری و شکوفایی و رییس مرکز بازدیدهای استراتژیک ریاست جمهوری، از مسئولان (مدیران عامل و روسای هیئت مدیره) بانکهای ملی، ملت، تجارت، سینا، پاسارگاد، کارآفرین، مهر ایران و پارسیان که نقش مهمی در تامین مالی حوزه فناوری و حمایتاز شرکتهای دانش بنیان ایفا کردهاند، با اهدای لوح تقدیر و تندیس، تشکر شد.
این چنین در حاشیه این اتفاقات، نمایشگاه محصولات شرکتهای دانشبنیانی که به واسطه پشتیبانیهای شبکه بانکی سرزمین تشکیل و به بازار اراعه شده است، برقرار شد.